Cumhuriyet'in ilanının 101. yılında, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı'nda titizlikle korunan tarihi belgeler Cumhuriyet'in kuruluşuna dair değerli bilgiler içeriyor. 29 Ekim 1923'te Birinci Meclis binasında yapılan Meclis Genel Kurulu toplantısı ile "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi yaşama geçirildi. Devlet arşivlerinde yer alan Cumhuriyet'in hukuki belgeleri, döneme ışık tutuyor.
HAKİMİYETİN MİLLETE AİT OLDUĞU BELGELERLE TESCİLLENDİ
Cumhuriyet'i hayata geçiren kararın altında "Hakimiyet, bila kaydü şart milletindir. İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müstenittir. Türkiye Devleti'nin şekli hükümeti, Cumhuriyettir" ifadeleri yer alıyor. Yeni devlet yönetim şeklinin ilanı coşkulu alkışlar ve "yaşasın Cumhuriyet" sesleri arasında kabul gördü.
CUMHURİYET'İN İLK BAŞKANI MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
Aynı gün içerisinde 158 milletvekilinin oy birliğiyle Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Atatürk yaptığı konuşmada, "Milletimiz haiz olduğu özelliklerini ve liyakatini hükumetinin yeni ismiyle medeniyet dünyasına daha çok kolaylıkla gösterecektir. Türkiye Cumhuriyeti, cihanda işgal ettiği mevkiye layık olduğunu eserleriyle ispat edecektir. Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır." dedi. Duygusal anların yaşandığı bu olayın ardından tüm dünyaya 101 pare top atışıyla Cumhuriyet'in ilanı ve ilk Cumhurbaşkanının seçimi duyuruldu.
TARİHİ ANLAR MECLİS ARŞİVİNDE KORUNUYOR
Geçmişten günümüze dek ulaşan ve Türkiye Cumhuriyeti'nin doğuşunu anlatan belge ve kayıtlar, Meclis arşivlerinde özenle saklanmaya devam ediyor ve araştırmacılar ile tarih severler için büyük önem taşıyor.
