Van'da son yıllarda gerçekleşen sayısız kamu ihalesi, pazarlık usulü veya doğrudan alım usulüyle yapılıyor. Bu yöntemler, kamudaki bazı yöneticilerin kendi tanıdıklarına veya ahbap-çavuş ilişkisi içinde olduklarına ihale verme girişimidir.
Defalarca şunu vurguladık: İhalelerin şeffaf olması gerekir.
Bir kurum ihalesini şeffaf yapmak istiyorsa, onun miktarına bakarak, farklı yöntemler uygulayarak, ihaleyi bölüp-parçalayarak çeşitli alicengiz oyunlarına girmemeli. İhale yerel gazetelerde yayınlandığı takdirde şeffaf olur.
Bu yöntem, hem devletin yerel gazetelerine sahip çıkma politikasını desteklemektir, hem de ihaleye katılmak isteyen firmalara engel olmamaktır.
Bu şehir Ekim-Kasım 2011 tarihlerinde iki büyük deprem yaşadı.
Kent en az bir yıllığına boşaldı. Esnaflar büyük sıkıntılar çekti. Devletin yaptığı yatırımların birçoğu, deprem mazereti ile açık ihale usulüyle yapılmadı. Çoğu Pazarlık usulü ve doğrudan alım usulüyle yapıldı.
Özellikle 2012 yılında bu şehirde ihale sağanağı varken, yerel gazetelerde kuraklık yaşandı.
Bizce giden valinin bunda vebali büyüktü. Zaten kendisinin olduğu dönem, biz bunları haberlerimizde ve makalelerimizde dile getirmiştik.
O dönem yerel gazetelerin sayısı 12 idi. Birliktelik örneği sergilenememişti. Ama deprem sürecinde bir ayı aşkın bir süre, Bölge Gazetesi altında tek bir gazete çıkmıştık. Bu, gerçekten de çok önemli bir gelişmeydi.
Gelelim bu döneme.
Van'da gazeteler birleştikten sonra, giderlerin azalacağı, ihale sayısının haliyle iki kat artacağını ummuştuk.
Aldığımız verilere göre, geçtiğimiz yıla oranla ilk beş ayda %40'lık bir düşüş var.
Yerel gazeteler gerçekten de ekonomik anlamda büyük sıkıntılar yaşıyor.
Vergi ve SGK primi borcu olmayan gazete yok.
Bir gazetenin aylık 6 bin TL ile 8 bin TL arası matbaa gideri bulunuyor.
Yine bir gazetenin 7 bin TL ile 9 bin TL işçi parası gideri söz konusu.
Her gazetenin en az 4 bin TL SGK ve bağkur gideri var.
Bizler resmi ilan aldığımız ve dolayısıyla fatura kestiğimiz için mutlak suretle KDV'ler çıkıyor.
Bir gazetenin aylık 2-4 bin TL KDV'si çıkıyor.
Zaman zaman sürpriz kazanç vergileri de cabası. Bir bakıyoruz muhasebecimiz bizi arayıp 5-10 bin TL kazanç vergisi giderimiz olduğunu söyleyebiliyor.
Her gazetenin kira gideri, elektrik gideri, telefon, internet, doğalgaz vb. giderleri bulunuyor.
Birçok habere kendi aracımızla gidiyoruz ve yakıt gideri söz konusu.
İşçilerin öğlen yemeği giderinden, kırtasiye giderine kadar birçok görünmeyen gider var.
Biz yerel gazeteciler, adeta elini cebimize atan kamu yöneticilerinden şikâyetçiyiz.
Bundan böyle, kamuda usulsüz yapılan ihalelere göz yummayacağız.
Van'da 30 Haziran 2014 tarihindeki (bugün) tüm yerel gazetelerin manşeti aynı:
'İHALELERDE BÖL PARÇALAR DÖNEMİ-BU VEBALE KİM DUR DİYECEK?'
Umudumuzu kaybetmedik ve bir gün bu memlekette ihalelerde dönen pisliklerin ortaya çıkacağını düşünüyoruz.
Bir hukuk devletinde yaşıyoruz.
İhaleleri usulsüz yapma geleneğini sürdüren kamu yöneticilerinin bir bir yargılanacağına adımız gibi eminiz.
Çünkü bu asalaklar, devletin kendilerine verdiği parayla kanaat etmek yerine, birilerine ihale verip komisyon alma yolunu seçiyorlar. Yoksa, ihaleleri gazetelerde yayınlamamak için kırk takla atmazlar.